Dag man met de hoge baret

‘Kunst beweegt’ – G. de Kleijn
in elke ontmoeting 
zie ik het weer:
je trekt me aan 
en duwt me weg

zoals een mens zich niet laat kennen, 
nooit helemaal, nooit onvertaald

toch raak je aan 
verandert een tel 
de dingen
die daarvoor niet spraken

je hebt geleefd, beweegt 
je trilt na op dit doek
en ik lees in de schaduw
van je gelaat een regelmatige 
ademhaling

bravoure en rust, alsof je jezelf sust 
delen je gezicht in tweeën 
misschien blijft die droeve blik wel hangen
in de gangen van je bescheiden paleis 
vertelt dan van een welgesteld man 
met een vreemde baret
en een reis

Klara Smeets
Bij het schilderij ‘Man met hoge baret’ van Ferdinand Bol, dat Museum Gouda zal verlaten. Zie voor meer informatie www.museumgouda.nl (nieuws januari 2013)

Ondergronds

onder keien, stoeptegels, asfalt 
liggen legio wegen, andere steden 
niet eens
ver van onze voeten vandaan

verstopte objecten prevelen 
oude verhalen
en houden heimelijk verleden 
in een sluimerstand

- lakenloodjes, kanonskogels 
ovens van een lakenverver 
bronwaterkruiken, voorraadpotten 
molenstenen, vloeren, haarden 
kruisboogbouten, pijpen, scherven 
en afval dat nooit echt verdween -

overal
waar de bodem bedekt is met nu 
is vroeger op te graven

Informatie over archeologische vondsten in Gouda: Archeologische vereniging Golda, www.golda.org

daarna

 stel je voor
 je leeft een oorlog
 die je dagen vult
 die de stad in duister hult
 je leeft een oorlog
 die langer duurt
 nooit meer lijkt te stoppen
 en dan is daar het uur
 dat je vrijheid voelt

 zakdoeken zwaaien vreugde
 vlaggen waaien buiten
 zonder dat de ruiten
 worden ingegooid en de
 bewoners weggevoerd -

 iedereen open, iedereen ontroerd
 door soldaten op schouders
 en dansende ouders
 die met kinderen slingers
 op de markt vormen,
 
 zo werd vrij zijn
 een feest
 dat wij
 delen 

foto van Klara Smeets

Stolperstein

op de plek waar deze steen spreekt
krijgt een mens zijn wezen terug
uit de letters van zijn naam
herrijzen stofloos stil zijn benen
armen, handen, zijn gelaat
alsof hij hier ineens weer staat
alsof hij na te zijn verdreven
eindelijk terugkeert naar de plaats
waar zijn alles achterbleef
zonder het te weten
en tenslotte deed een nieuwe tijd
zijn bestaan vergeten
tot vandaag hem bij ons terugbrengt
een mens die moest verdwijnen
verschijnt in dit herdenken

2011 decor

wellicht is Gouda op een decemberdag geboren
in de twaalfde maand viert ze zichzelf uitbundig

gevels glinsteren in lantaarnlicht dat langer brandt

– tooit stadhuis, de Waag en de Sint-Jan met goud –

en alles feest, proost haast op winter
komt samen alsof de stad alle dagen van het jaar bestaat
voor die ene dag met duizenden kaarsjes

Klara Smeets