Als we oorlog herdenken in een tijd van oorlog dan slaat elke vergelijking op hol of nergens op En hou ik slechts vast aan een klein groot besef hoe mooi de zon schijnt hoe mooi jij bent Want daarin is al belegd hoe tijdelijk alles is hoe eindig alles is Toch dank ik de herdenkers die voor ons herdachten wat herdacht moest worden: de strijd van eerder de offers van voorheen het verdriet door wat eigenlijk nooit gebeurd had moeten zijn Of herdenken spijt voorkomt en oorlog verdwijnen laat? Wil je het antwoord werkelijk weten? Zon verdwijnt, schoonheid vergaat en herdenken komt natuurlijk altijd te laat Maar dat herdenken ons vooral in haar stiltes iets over de waarde van elk leven kan vertellen Ja, zoveel wil ik stellen Peter Noordhoek
dodenherdenking
59 namen
59 mensen uit de maanden maart, april en mei 1945 haalden de bevrijding niet of niet echt Slachtoffers van een oorlog waarin honger, ziekte, armoe te lang te liggen kwamen onder een deken van angst en verdwaalde bommen Sindsdien liggen ze hier, onder deze heg - grotendeels kistloos, verhaalloos, gezichts- en steenloos in drie groepen samen begraven en ongetwijfeld herdacht en ooit herinnerd, maar ook een te lang vergeten massa mensen onder een heg Gelukkig rest hen nu dit, hun namen: Arie, Pietertje, Bernardus, Jan, Johannes en Johan, Hendrik, Albertus en Jannetje, Alexander, Johanna, Frans en Petronella, Anna en Anton, Dirk en Klaasje, Simon, Pieter, Hugo, Huibertje en Hermina, Jacobus, Robert, Herbert en Leendert Andries, Anna en Anna Maria Gerda, Frederik en Hendrik, Peter, Cornelis, Franciscus en Hendrika, Teunis, Nico, Willem en Wilhelmina Wij kennen nu hun namen en bij deze verzamelde voornamen ook achternamen die zo te horen bijna te alledaags zijn voor onze moderne oren In hen komt ook ons eigen leven samen: Wij wonen langs de straten waar zij aan woonden Zij gingen op school waar wij naar school gingen Wij steken de Markt net zo schuin over als zij ooit deden Zij kenden de weg hier net zo goed als wij die nu weten Wij leven waar zij ooit leefden Zij spraken waar wij nu spreken Wij kennen nu hun namen Verschillen zijn er zeker Zij hebben nooit geleefd op anderhalve meter Wij hebben nooit zoals zij onze vrijheid vijf jaar opgegeven Maar één ding is zeker Als wij gaan rest ook van ons uiteindelijk maar één ding en dat is niet ons lichaam niet onze faam maar wel onze eigen naam en wie die naam ook spreekt breekt een nieuwe herinnering aan Hier staan we dan Bij een bord met 59 namen 59 mensen, 59 verhalen In één graf onder één heg En wij kennen nu hun namen: Arie, Pietertje, Bernardus, Jan, Johannes en Johan, Hendrik, Albertus en Jannetje, Alexander, Johanna, Frans en Petronella, Anna en Anton, Dirk en Klaasje, Simon, Pieter, Hugo, Huibertje en Hermina, Jacobus, Robert, Herbert en Leendert Andries, Anna en Anna Maria Gerda, Frederik, Hendrik, Peter, Cornelis, Franciscus en Hendrika, Teunis, Nico, Willem en Wilhelmina Dit zijn hun namen
Dit zijn hun namen
Dit zijn hun namen
* Vanwege de voordracht zijn enkel de voornamen genoemd en niet de achternamen, waarbij ook aangetekend moet worden dat er sommige voornamen door meerdere mensen werden gedragen. De volledige lijst met namen is bij comité te lezen en uiteraard op het nieuwe bord van de begraafplaats zelf.
4 & 5 mei
Op 4 mei gedenken we Op 5 mei vieren we Een dag waarop trompetten lange tonen maken Een dag waarop bands en DJ’s hun herrie maken Een dag die om stilte vraagt Een dag die meer is dan een feest Die dag En die dag komen samen als ze hun draden trekken van een voor velen ver verleden naar wat nu zo dichtbij is in het heden Dit is geschreven in dagen van virus en isolatie van thuiswerken en aan je thuis moeten werken Met in die kleinere ruimte meer ruimte voor onrust, rouw, verlies van banen en meer – niet in het minst de angst om te besmetten of besmet te worden Maar een paar maanden zijn nog geen 5 jaar En dit is niet de eerste crisis sinds die oorlog van 75-jaar voor het heden En hoe vaak hebben we niet laten zien - en laten we nu al zien – Hoe sterk we zijn en hoe samen we zijn als het moet Als het ertoe doet Laten we 4 mei en 5 mei in ere houden En deze dagen extra waarderen als we nog niet bevrijd zijn van Corona en het er nog niet de tijd naar is om af te ronden en te vieren Dus blijven we zeggen: Op 4 mei gedenken we Op 5 mei vieren we Een dag waarop trompetten lange tonen maken Een dag waarop bands en DJ’s hun herrie maken Een dag die om stilte vraagt Een dag die meer is dan een feest
4 mei een waagstuk
zou het kunnen rotte appels sparen niet wegdoen geloven dat de rot lokaal is tijdelijk herstelbaar aan het begin van deze avond zoek ik rot op aardbeien verwijder opdat het niet overslaat zou het kunnen doden herdenken terwijl elders doden worden gemaakt in lichamen gekerfd vrede met alle geweld zou het kunnen tegen beter weten in Aart Both