Over herdenken

Wij zijn hier om te herdenken
Maar wat herdenken wij?

Wat is het waaraan we aandacht schenken
En gaat dat ook over jou en mij?

Als elke oorlog tot een game
of een Netflix-uurtje op de bank
is omgezet
en oorlogsdocumentaires
Van NPO 1 naar 3 en Andere Tijden
zijn overgezet,
wat resteert dan
meer dan lege symboliek
als je niet meer de echte mensen
of de volle tragiek ervan ziet?

Wat heb je dan nog in handen
als door een virus, een pandemie
diezelfde oorlogssymboliek
wordt gebruikt voor woorden
van ‘verzet’ tegen een lockdown
en het handhaven van quarantaine
je maakt tot een “Nazi”
een object van weerstand en kritiek?

Mijn herdenken wil verbindend zijn
met een generatie die meer moest
meemaken dan ik ooit zal doen
Mijn herdenken is daarmee testen
wat ik zou doen, als ik ervoor stond
Lessen leren, voor een moment
dat, zoals ik hoopte, nooit zou komen

Nu moet ik mij verbinden
met de mensen uit mijn tijd
want je mag er wat van vinden:
een pandemie is geen bezetting
en wat bedoeld is voor bescherming
is een geoorloofde beperking
als dat leidt tot onze redding

Maar dit moment, deze dag
is niet voor dat debat
Hier zijn we om te herdenken
en het hart van het woord herdenken
is het denken – invoelend denken
denken dus herdenken
over tijd en onze eigen zorgen heen
aan allen die ons in de oorlog
voorgingen en ons gaven wat we
wezenlijk nog altijd zijn:

VRIJ!

Peter Noordhoek

Wat is zorg?

Zorg is de zorg voor ons lijf en
haar snel of langzaam falen
Zorg is de zorg voor wat sterfelijk blijkt
de ontmoeting met de zorg
voor wie geen morgen krijgt
De zorg voor wie wij liefhebben

Maar zorg is zoveel meer
of zoveel concreter
Zorg is de dokter aan het bed
De baby die ter wereld komt
De duizend stadia
tussen ziek en beter
De verpleegster die rent
De geluiden, de stiltes
De geuren waaraan je went
Zorg is zoveel meer

Zorg is ook een gebouw
hoge baksteen muren
trappen, nissen, balies
witte wachtruimten
en lange gangen

Zorg is zo een thuis
weg van huis
je werk, je leven
je hoop op genezen
of gewoon het
laatste stukje
van je leven

Zorg is zoveel meer dan lijden
Zorg is mens voor mensen
Het huis waarin we verblijven
De zorg die we ons wensen

Een zorg nooit ver weg
Gebracht door elke verzorger
die er haar of zijn hart in legt

Peter Noordhoek

Geridderd

Het heeft de Koning behaagd …
zegt de burgemeester
aan de deur, over de telefoon
of op een toneel
En dan bent u geridderd
gelinkt en geliked
en wordt u nog tijden geëerd
en van harte gefeliciteerd

Geloof nou dat het verdiend is
Dat u dit niet zelf hebt gedaan
En dat het u is overkomen
door personen – fans – die dat met alle
liefde voor u hebben gedaan

Soms gaat het gelinten maar langzaam dagen
Waarom moet die Koning mij zo nodig behagen?
Maar die mensen achter het lintje menen het wel
en speelden een klein spel
om u niet te kijk, maar juist
in het zonnetje te zetten

Want je zou maar zoveel jaren
die extra stappen zetten
die extra uren maken
die dingen doen die voor u misschien wel logisch zijn
maar dat voor zoveel anderen niet zijn

Er zijn wat rode draden:
de kerk, het koor, de sport
Het doen, dienen en zelf niet gezien hoeven worden
Net zoals de rode draad van het gunnen
en gegund te worden
Misschien deed u veel dingen wel alleen
maar u deed het niet voor u alleen

en daarom zegt ook deze dichter
die van u heeft geleerd:
Van harte gefeliciteerd!!

Peter Noordhoek


Gedicht ter gelegenheid van de oranjebijeenkomst op 31 augustus 2021 voor allen die tijdens de dagen van de pandemie een Koninklijke Onderscheiding hebben ontvangen.

Vandaag planten we aandacht

Een wijs man zei eens
(het had Jan Graafland kunnen zijn):
Iedereen zou eigenlijk niet meer dan
z’n eigen tuintje moeten onderhouden

Maar de wereld is groot
Niet van gevaren ontbloot
Door de eeuwen heen
is andermans tuin altijd begeerd
Moet steeds weer
ten koste van veel – vaak teveel
de les worden geleerd
dat het genoeg kan zijn
je eigen tuin te wieden
Bijvoorbeeld door wat anjers te planten
en zodra ze in bloei zijn
van hun witte bloemen te genieten

Dus vandaag, hier, planten we aandacht
Niet meer dan Anjergroot
maar niet van belang ontbloot
Aandacht voor wat is gedaan
en aangedaan
Aandacht voor wat is geweest
en gevreesd
Totdat wij met ons simpele planterswerkje
die vrees achter ons kunnen laten
in het eigen perkje

Peter Noordhoek

Van stadsdichter naar stadsopener

Een trap vol publiek in de Goudse bieb
zoekt elkaar op zonder elkaar aan te raken
Smoest, roezemoest in afwachting van
dat ene moment: de bekendmaking
van de nieuwe stadsdichter van Gouda
Het had best wel wat van een spreading event

Het moment is gekomen en weer gegaan:
felicitaties, bieren, vieren en een
onwezenlijk besef dat je aan de gang
mag gaan met gedichten, feesten
en grootse evenementen:
75 jaar bevrijding, 750 jaar stad

Ach, slechts 3 dagen heb ik dat genot
gehad. Daarna kwam alles uit het vat
van een virus van het biermerk corona

De stad ging dicht en deze
stadsdichter werd bijna uitgewist
Bijna, maar niet helemaal
Want al snel besefte hij dat
juist de woorden van een dichter
met ritme, rijm en warmte
en wat waarheid

de huizen en plaatsen open
maken die door virus, serieuze angst
en maatregelen waren dichtgeslagen
En met hem gingen vele andere
dichters op het dichterspad
Nooit heeft een stadsdichter zoveel
spontane collega’s gehad

We zijn nu een jaar verder
voorjaar en vaccin wenken
Maar de stad is nog dicht
Winkels zijn gesloten en
wanden komen op ons af
En geen gedicht kan dan
verhullen dat we meer
dan mooie woorden willen
En daarom is er maar één ding dat ik
nog liever dan een stadsdichter wil zijn
en dat, beste burgers en collega’s,
is om uw stadsopener te zijn

Peter Noordhoek

Boom

Waarom hebben mensen geen jaarringen
behalve later om onze buik?
Waarom hakken we mensen niet om?
Of waarom zagen we ze niet in stukken?
Zo van: kruin, kop en romp
in grote stukken zagen en dan
vingers, armen, benen, tenen
vlotjes in de shredder?

Nee, ik wil geen koppen in de krant
Nee, ik maak u niet van kant
maar wil toch even iets stellen
voordat u uw oordeel
of boom gaat vellen. Bedenk
dat bomen net als mensen zijn
En zeg alleen, in het zicht
van die laatste oude
stompe stronk:
I feel your pain

Peter Noordhoek


Eenzame begrafenis in Coronatijd

Een hand op de kist
Een knik van het hoofd
Een gemompeld ‘daar ga je’
Een controle van de naam
die iets meer dan controle is
Alles helpt, ook ______ op afstand

Eenzaam maakt snel alleen
De man, vrouw, voor ons
die onaanraakbaar
naar graf of urn gaat
Heeft ook ons allen
ongewild ______ op afstand
tot elkaar gezet

Maar troost kent geen tijd
Is niet gebonden aan Corona
openingstijden of
bezoekerslimieten
Er is altijd tijd voor afscheid
Een later laatste afscheid

Dus leg ik in gedachten
mijn hand op de kist
Knik ik mijn hoofd
Noem ik jouw naam
en neem ik geenafstand
tot herinnering

Peter Noordhoek

Stemmen

Ik stem
Jij stemt
Wij stemmen

Omdat we voor zijn
Of juist tegen
Wij stemmen

Bij zon, kou en bij corona
Per brief of namens oma
Wij stemmen

Voor de topper op de lijst
Voor de kandidaat uit Gouda
Of voor het wat
en niet voor het wie
Wij stemmen

Voor onszelf
Voor ons samen
Voor democratie
Wij stemmen

Ik stem
Jij stemt
Wij stemmen

Peter Noordhoek


Onze ogen

We hebben allemaal onze jonge
oude ik nog in ons hoofd
De jongen, het meisje,
dat staarde, verlangde
hoopte, wanhoopte
En achter onze ogen
nu nog onze wereld deelt

Wat zichtbaar ouder wordt
is nog altijd jong van binnen
Van buiten getekend, grijs
gerimpeld, de wereld gewend
Kijkt nog altijd die jongen
dat meisje mee
Kijkt mee naar buiten

Dat kind is nu een vriend van ons
Een oude vriend die nooit
verrast is door wat wij vinden
Maar nog altijd jong genoeg
om met verbazing mee te kijken
met wat onze ik van nu
elke dag daar in die wereld ziet


Foto: Astrid den Haan, Schilderij: Andrej Zadorine

Ik spreek hier voor ons allemaal en weet niet of dat terecht is. Zo niet, goed of slecht, dan mist u iets.

Peter Noordhoek

Rellen

Als verveling frustratie wordt
Je zat bent van elke rotkop
Plat ben van het liggen
in je stinkende kot
En je je niet wil schikken in je lot

Dan rap je, rap je
naar de straat
trap je, trap je
naar blauw op straat

En kick je, kick je, keihard,
naar wat je niet naar buiten laat
niet naar je makkers, je girls
toe laat

gedaan met je lockdown
gedaan met wat me is aangedaan
Ik heb hier niet om gevraagd
hebben ze jou soms iets gevraagd?

ik hou scherven in mijn handen
Hou de scherven in mijn hart

 

De muren je plat slaan
En jij ook wil plat slaan

Peter Noordhoek