Oproep

zie de stad als een zwembad om in te duiken
beleef haar ruimte; ze nodigt je uit
baad in de golfslag van dag en nacht
ontspan en laat het tobben varen


hier tref je elkaar, hier kan je gesprekken sparen
overal beweging, wat is Gouda zonder water?
zie de stad als een zwembad om in te duiken
beleef haar ruimte; ze nodigt je uit

om samen te komen, de grond te gebruiken
de tijd te verdrijven binnen en buiten 
zo veel levens, zo veel bedrijvigheid
en momenten stromen langs je heen
zie de stad als een zwembad om in te duiken

Klara Smeets

Erasmus

“reizigers zijn wij in deze wereld, geen bewoners” , 
zegt hij, terwijl hij opduikt in de stad
 

de woonplaats die hij eens verlaten had 
om te vergeten, om meer te weten,
om te ontdekken 
nu vind ik hem
op steeds meer plekken sprekend terug
ik kom hem tegen bij de koster
hoor hem prevelen in een tuin 
zie hem dralen bij een stadsgids
die zijn levensloop uitspelt
en herken hem in zijn moeder 
die zo graag van hem vertelt

hij bereisde zo veel landen
en bereikte er nog meer
met woorden die riepen
om verandering

nu eeuwen later, is hij nog steeds niet stil
maar laat zijn stem weer horen
in de straten van zijn jeugd

Klara Smeets

weerzien

terug van
pittoreske vakwerkhuizen 
watervallen, forten, tuinen 
oogt de stad mij ruim genoeg
de markt omarmt me genereus
en gevels groeten mij vertrouwd

terug op dit plein mis ik niets
behalve een fontein misschien 
die je slenterpas zo mooi  
begeleidt

Klara Smeets

reprise

zwermen zonnehoeden, rugzakken buidels
en omgeknoopte regenjassen 
vullen het marktplein
in een geheimzinnige cadans 
klitten samen

het doek gaat weer omhoog en


een oud gebouw is toneel voor de zomer 
speelt Nederland in honderd talen
met ingehouden adem wordt er gewacht 
op de poppenkast 
van een graaf
die stadsrechten schenkt

de wijzer schuift naar het hele uur 
en in een oogwenk 
staat er een paleis

Klara Smeets

twijfelachtig

de zomer kwam met horten en stoten
ze verslikte zich, struikelde 
glipte weer weg en bloosde even
verstopte zich telkens in najaarsregen
bij terugkomst terwijl de stad 
blakend wachtte

 
haar markt trok een 
goudgeel zandstrand aan
en iedereen was klaar
voor nachtenlang behangen
met buitenlucht maar 
de zomer zuchtte verlegen

Klara Smeets

Stel

dat de stad een huiskamer is 
de deur staat altijd open 
gasten blijven hangen
in gesprek met een ander 
omdat ze ‘en passant’ 
een metgezel herkennen 
in een voorbijganger

in zo’n plaats wordt gejaag 
vervangen door aanwezig zijn

geef Gouda een bank om op neer
te ploffen en we vullen de ruimte
met ontmoeten en vinden

en in elke groet bouwen we 
een thuis

Klara Smeets

hoorzitting

getouwtrek is er steeds, tussen de kordaten; 
advocaten van de rust en eisers van beweging
ze hebben allen, ja allemaal een mening
over de zevende of eerste dag van de week
en wat hij de stedeling moet geven; 
gepaste stilte of meer reuring
lege straten, nee tassen vol
hoe open mag de zondag zijn?

 
de een schermt met bezinning en traditie
de ander weet een einde aan de crisis
zo ziet tweedracht er dus uit
en zo al vele jaren

maar in alle onenigheid
zoekt men nu echt 
naar een goed besluit

is er ook een rechter?

Dag man met de hoge baret

‘Kunst beweegt’ – G. de Kleijn
in elke ontmoeting 
zie ik het weer:
je trekt me aan 
en duwt me weg

zoals een mens zich niet laat kennen, 
nooit helemaal, nooit onvertaald

toch raak je aan 
verandert een tel 
de dingen
die daarvoor niet spraken

je hebt geleefd, beweegt 
je trilt na op dit doek
en ik lees in de schaduw
van je gelaat een regelmatige 
ademhaling

bravoure en rust, alsof je jezelf sust 
delen je gezicht in tweeën 
misschien blijft die droeve blik wel hangen
in de gangen van je bescheiden paleis 
vertelt dan van een welgesteld man 
met een vreemde baret
en een reis

Klara Smeets
Bij het schilderij ‘Man met hoge baret’ van Ferdinand Bol, dat Museum Gouda zal verlaten. Zie voor meer informatie www.museumgouda.nl (nieuws januari 2013)

Ondergronds

onder keien, stoeptegels, asfalt 
liggen legio wegen, andere steden 
niet eens
ver van onze voeten vandaan

verstopte objecten prevelen 
oude verhalen
en houden heimelijk verleden 
in een sluimerstand

- lakenloodjes, kanonskogels 
ovens van een lakenverver 
bronwaterkruiken, voorraadpotten 
molenstenen, vloeren, haarden 
kruisboogbouten, pijpen, scherven 
en afval dat nooit echt verdween -

overal
waar de bodem bedekt is met nu 
is vroeger op te graven

Informatie over archeologische vondsten in Gouda: Archeologische vereniging Golda, www.golda.org

daarna

 stel je voor
 je leeft een oorlog
 die je dagen vult
 die de stad in duister hult
 je leeft een oorlog
 die langer duurt
 nooit meer lijkt te stoppen
 en dan is daar het uur
 dat je vrijheid voelt

 zakdoeken zwaaien vreugde
 vlaggen waaien buiten
 zonder dat de ruiten
 worden ingegooid en de
 bewoners weggevoerd -

 iedereen open, iedereen ontroerd
 door soldaten op schouders
 en dansende ouders
 die met kinderen slingers
 op de markt vormen,
 
 zo werd vrij zijn
 een feest
 dat wij
 delen