2018 Waar poëzie niet praten mag

Ik ben dichter en mag spreken.
Hoewel onzichtbaar,
Hoort u alles wat ik wil.

Er zijn landen waar poëzie
Niet praten mag.
Waar dichters in de aanval gaan,
Met megafoon een handvol kopers
Van supermarkt of slagerij
Bedelven onder woorden,
Omdat verder in de stad
Macht en onrecht
Een homo of een lesbo
Het recht op warmen aan een kaars belet
En kassa tot kansel wordt gesmeed
Om te zeggen wat je redden kunt
Uit de puinhoop van een pennenlikker,
Bureaucraat, of president-proleet.

Dames-dichters:
Gouda’s Roze Stad omarmt
Met kaarsenarmen
Dennentakken,
Uw liefde voor elkaar,
Uw kracht van eigen woorden.

En als u ook maar eenmaal denkt
Aan verdrukte Braziliaans poëzie:
Ben ik groter dicht dan dichter
En heb ik alles wat ik wil.

Pieter Stroop van Renen

Dit gedicht is een ode aan de Braziliaanse, activistische poëzie-groep Slam das Minas, die in Brazilië strijdt voor LHBTI-gelijkheid.

2017 G e b o o r t e

terwijl ze steentjes slingerden
over dolende schapen
wandelden zij
vanuit het duister
naar het wonder
dat de wereld binnenstormde in een licht

het smeulen in hen begon
van as
naar branden
naar heilig vuur
ze wilden lichtdragers zijn
geen afvalligen of verraders
maar ze waren naast herders ook
Mattheus, Paulus, Jozef, Lucas
misschien zelfs Judas en Petrus in één
ze riepen hun kuddes bijeen
zochten het Kind dat een Naam kreeg
zodat het geroepen kon worden
vanuit het donker
naar schemer
naar licht

Hanneke Leroux

2016 Het is december

Het is december
het vriest de sloten dicht
‘t verstijfde water dekt als een dunne deken
de half vergane bladeren in de singels doorzichtig toe
Je spot het ijs. Je hebt de zwakke plekken al gezien
De schaatsen onder, de handen op de rug daar ga je dan
Je vlucht. Je vliegt. Je ijst ervan. Je schaatst de krassen uit je ziel
Je komt van ver, uit een woestijn, maar later wil jij koning zijn van het bevroren water

Gouda. Blekerssingel. Ochtend. Kwart voor tien

Het is december
het schittert kaarsjeslicht
de samenzang opent de harten van de mensen
verwondert, verlicht, strijkt oude wonden helend dicht
Je bent precies op tijd, staand in het stilleven van verdraagzaamheid
dicht bij de boom, het hoofd geheven dan zet je in
Je zingt. Je zweeft. Je gloeit ervan. Je zingt de butsen uit je ziel
Je bent van hier. Je hoort erbij. Kind van de stad. Vrede is ook jou gegeven.

Markt Gouda. Avond. Iets voor zeven

Hanneke Leroux

2015 Kom Binnen

Bij het kijken in je ogen, verdord
als de toekomst van je land, dat je
achterliet, ontroostbaar, voel ik tussen
de tranen op de mat, de veerkracht

om te lopen, een kind in je armen, dat
is vernoemd naar je moeder die je
net begroef, omdat haar benen
te langzaam waren voor de vijand.

Je omarmt. Ik troost. Fluister in je oor
door het stof in je haren dat wij
het land van hoop en licht zijn. Jij kijkt

of ik het leven in mijn ogen heb, dat ik je
wil geven en ik sla ze neer. De twijfel die
ons laat rillen in het donker. Kom binnen.

Ruud Broekhuizen

2014 Rafels van de ziel

Als ik met mijn vingers langs de rafels van je ziel ga,
je raak op je aller teerst waar de wraak heerst
de wrok in zijn hok ongedurig stampt
en liefde verdampt. Zul je dan vechten?

Zal ik je stem herkennen als ze overslaat
in geweld versmelt
en je ogen verstillen in spiegelloos hard zonder mededogen
voor de vijand.
Als ik dat kan zijn?

Kun je lopen langs de vlammen van het vroeger
en verscherfde dromen?
De rook opstoken
als ik schreeuw te stoppen, je genade geef.
Schop je dan nog na?

Rest er nog iets van een mens
als de messen vallen het bloed wegspoelt langs de verzoening, die zijn hand
uitsteekt naar het verstand. Zou dat nog kunnen?

Als ik met mijn vingers
de rafels van je ziel raak wil je dan zoeken
naar het goede
mij optillen en zo ver dragen
tot onze lippen
elkaar in slaap raken. Wil je dat doen?

Ruud Broekhuizen

2011 decor

wellicht is Gouda op een decemberdag geboren
in de twaalfde maand viert ze zichzelf uitbundig

gevels glinsteren in lantaarnlicht dat langer brandt

– tooit stadhuis, de Waag en de Sint-Jan met goud –

en alles feest, proost haast op winter
komt samen alsof de stad alle dagen van het jaar bestaat
voor die ene dag met duizenden kaarsjes

Klara Smeets

Kaarsjesavond

Brozer wordt ze met de jaren
Maar onverminderd statig
Staat in ons midden het stadhuis
Wat een trotse oma

Licht wordt voor haar aangedragen
Van duizend jonge vlammen
Aan smetteloze kaarsen
Wuivend achter zwarte ramen

Uit louter eerbied
Tempert Gouda zijn geluiden
Wanneer de massa zich verdicht
Tot iedereen om oma heen is

Een leger van de vrede
Waakt in een ongewisse winter
Samen wacht men op het teken
Om met zingen te beginnen

Even spant alles verwachting
Zachter tonen de stenen
Men gaat elkaar vanzelf omarmen
Iemand knipoogt richting hemel
 57
Kaarslicht workshops werken wonderen

Kaarslicht workshops werken wonderen

In aanloop naar Gouda bij Kaarslicht 2023 organiseerde onze Stichting dichtersworkshops op een aantal Goudse basisscholen en middelbare scholen. (Oud-)stadsdichters wijden de leerlingen in de wereld van poëzie, rap en spoken-word.

De dichters enthousiasmeerden leerlingen om speciaal voor Gouda bij Kaarslicht een gedicht te schrijven. Deze gedichten worden in december in de Goudse binnenstad als ‘raamgedichten’ en op banners tentoongesteld. Langs een wandelroute kunnen leerlingen hun eigen gedicht terugvinden.

Yente (Goudse Scholengemeenschap Leo Vroman) over de workshop: ‘Ik heb geleerd hoe je moet rijmen, dichten en zo veel meer. Al die filmpjes, ik weet nieuwe dingen.’

Kaars

ik zie veel
maar ziet veel mij
ik brand en brand
dan gaat er een dag voorbij
ik word klein maar fijn

maar toch blijft het leven
kort voor mij

Oumnia, brugklas GSG

Hanneke Leroux, voorzitter van onze Stichting, hoopt dat de kennismaking met poëzie een opmaat zal zijn voor de Junior Stadsdichterverkiezing in Maart 2024. ‘We vonden het leuk om dit creatieve proces te begeleiden. De leerlingen gingen enthousiast met de handvatten over dichtkunst aan de slag en ze waren verbaasd toen ze ontdekten dat wat zij schreven daadwerkelijk poëzie is.’

De middelbare scholieren dichtten vooral over maatschappelijke problemen, het schoolsysteem, afscheid nemen maar ook over de liefde en sport.

Het Casa della Poesia wordt op 15 december speciaal geopend voor Dichters bij Kaarslicht uit Gouda en de omgeving.